Minister van Vrede en Rechtvaardigheid

Mijn ambitie

De ambitie is om aan de hand van verkennende situaties na te gaan hoe overheidsinstanties en organisaties omgaan met rechtvaardigheid. We hebben twee voorbeelden uitgewerkt: de toeslagenaffaire en de avondklokrellen.

• Toeslagenaffaire: algoritmes kunnen ons een hoop werk uit handen nemen. Maar dan moet ervoor gezorgd worden dat algoritmes transparant worden toegepast. Dat is onvoldoende gebeurd.
• Avondklokrellen: een straf moet effectief zijn, niet te hard en niet te zacht. Soms is een taakstraf het meest geschikt. Taakstraffen verminderen de recidive.
  De sleutel voor minder criminaliteit is diepgaand onderzoek te doen: met kennis kun je onderliggende problemen wegnemen. Dan kan je maatregelen nemen, waardoor de criminaliteit daalt.

De uitdaging

Onze uitdaging is om kwetsbare groepen in de samenleving te beschermen tegen onrecht. Onrechtvaardigheid is een probleem, zo blijkt regelmatig uit het nieuws. Rechtvaardigheid maakt het nodig dat je oog blijft houden voor je medemens. De mens mag niet zoekraken achter wetten, systemen en technieken. Rechtvaardigheid is een lastig begrip om vast te pakken. Wat ‘eerlijk’ en ‘rechtvaardig’ is, verschilt per persoon en situatie. Er spelen verschillende aspecten bij rechtvaardigheid.

De aanpak

Om onze uitdaging te volbrengen, wil ik een brede reflectie op gang brengen over rechtvaardigheid. Daarbij moet gekeken worden naar verschillende aspecten van rechtvaardigheid. Bovendien moeten organisaties en overheidsinstanties bedenken wat de impact van een onrechtvaardige behandeling op een persoon kan zijn.
Hiervoor is onderwijs en interactie nodig. Ik wil de dialoog tussen wetenschappelijke vakgebieden en tussen wetenschap en burger aanmoedigen. Iedereen die dat wil, moet hierbij betrokken kunnen worden.
Met deze beleidsagenda zet ik een stap om de complexe problematiek van een rechtvaardige behandeling onder de aandacht te brengen. Er is veel meer kritische reflectie en creatieve dialoog nodig om echt verandering teweeg te brengen.
Dank voor de leuke discussies met onderzoekers en studenten die geholpen hebben bij de totstandkoming van deze beleidsagenda.